Lata 1945 - 1975 to okres od przejęcia władzy w mieście przez polską administrację aż do likwidacji szprotawskiego powiatu. Pragniemy tu przedstawić rozwój Szprotawy i zmiany zachodzące w życiu mieszkańców w tym okresie. Wyznaczone daty nie są okresem granicznym. Wiele przytaczanych faktów i danych statystycznych będzie wybiegało poza wyznaczony okres.

1. Struktura ludności
Lata 1945 – 1949 to okres masowej wędrówki ludności. Na tutejsze ziemie przybywali głównie repatrianci, którzy osiedlali się na terenach włączonych do Polski. Od 1950 do 1957 roku obserwujemy, że główną rolę w zasiedlaniu miasta ogrywał przyrost naturalny...

2. Życie kulturalne
W powiecie szprotawskim życie kulturalne najwcześniej rozwinęło się w świetlicach. Pierwsze zakładano już w 1946 roku. Powstało wtedy 9 świetlic (5 w mieście i 4 na wsi). Wraz z procesem rozwoju gospodarki wzrastała także ilość placówek...

3. Przemysł
Szprotawskie zakłady po II wojnie światowej znajdowały się w ruinie.
Ich mienie zostało częściowo zniszczone przez uciekających Niemców, drugą część zabrali jako wojenne łupy Rosjanie. Nic, więc dziwnego, że pierwsze powojenne lata (1945 – 1950) poświęcone były uruchomieni zdewastowanego majątku trwałego oraz...

4. Służba zdrowia
Zapewnienie opieki zdrowotnej mieszkańcom Szprotawy i okolic było jednym z najważniejszych zadań w przywracaniu miasta do życia. Sytuacja była bardzo trudna, po Niemcach pozostał jedynie zdewastowany szpital oraz kilka opustoszałych gabinetów lekarskich...

5. Budownictwo
W 1945 roku w Szprotawie na 1115 domów do zamieszkania nadawało się 756. 208 zostało całkowicie zniszczonych, zaś 142 wymagały dużych nakładów na remonty. W pierwszej kolejności w mieście zaczęto usuwać gruz. Odbudowa miasta trwała wiele lat. W 1952 roku w Szprotawie zakwalifikowano 1872 izby. W roku 1955 obliczono na terenie Szprotawy, Małomic i Przemkowa 25000 m² powierzchni zagruzowanych...