Bory Dolnośląskie

Bory dolnośląskie należą do największych w Europie Środkowej zwartych kompleksów leśnych. Ich powierzchnia ogólna wynosi ok. 165 tyś. ha. Lasy te są położone w granicach dwóch województw dolnośląskiego i lubuskiego. oraz siedmiu powiatów bolesławieckiego, legnickiego, lubiąskiego, polkowickiego, zgorzeleckiego, żagańskiego i żarskiego. Ten olbrzymi kompleks leśny jest położony na Nizinie Śląsko – Łużyckiej, między morenowymi Wzniesieniami Żarskimi i Wzgórzami Dalkowskimi na północy a Pogórzem Kaczawskim i Pogórzem Izerskim na południu. Zachodnia granica Borów to rzeka Nysa Łużycka. Na wschodzie Bory sąsiadują z Wysoczyzną Lubiąską, Równiną Legnicką, Równiną Chojnowską.






Budowa geologiczna Borów jest w dużej mierze efektem zlodowacenia środkowopolskiego, po którym pozostały liczne piaski. Ponadto charakterystyczne dla Borów są liczne stawy rozsiane po lasach oraz torfowiska i wydmy lądowe. Początki osadnictwa sięgają w Borach mezolitu (8000 – 4200 lat p. n. e.), kiedy to na tych terenach zamieszkała ludność prowadząca koczowniczo – myśliwski tryb życia.

W okresie średniowiecza Bory ze względu na olbrzymią ilość bagien nie zostały wycięte pod pola uprawne. Kolonizacja została ograniczona do dolin rzecznych. Ludność trudniła się głównie łowiectwem, bartnictwem, rybołówstwem, węglarstwem i smolnictwem. Od XIV wieku zaczęło się rozwijać hutnictwo żelaza, powstały wtedy osady prymitywne huty żelaza przetapiające rudy darniowe występujące w wielu miejscach. Bory miały także znaczenie obronne. W czasach średniowiecza za czasów wczesnego średniowiecza oraz panowania dynastii Piastów zbudowano tam umocnienia obronne zwane Wałami Śląskimi, ciągnęły się one od Wilczego Lasu i Osłej do Szprotawy i dalej na północ do Krosna Odrzańskiego.






Prawdopodobnie dzięki nim klęską zakończyła się wyprawa cesarza niemieckiego na państwo Polan. Ich rozbudowa została zakończona prawdopodobnie w XIV wieku. Od 1815 roku znalazły się one w granicach państwa pruskiego. Po 1945 roku znalazły się w granicach państwa polskiego. Ziemie zajęli repatrianci ze wschodu, olbrzymie połacie były użytkowane jako poligon wojskowy przez Armię Radziecką. Po ich wyjeĽdzie obszar poligonu uległ zmniejszeniu, ale nadal część Borów stanowi poligon użytkowany przez Wojsko Polskie (około 38, 4 tyś. ha.).

Fauna i flora Borów Dolnośląskich:
Zajmują one przeważnie ubogie siedliska, obszar ten jest więc królestwem sosny. Niewielką domieszkę stanowią drzewa liściaste takie jak dęby, brzozy, olchy, buki, osiki itd. Z drzew iglastych wzrasta liczba świerka oraz jodły pospolitej.
Dominuje bór świeży, mniejszy jest natomiast udział borów suchych, wilgotnych oraz mieszanych. Zachowało się jednak kilka reliktów przyrodniczych np. sosna błotna pochodząca jeszcze z okresu polodowcowego (koło Węglińca).
W Borach występuje także bogactwo roślin atlantyckich np. wrzosiec bagienny, rosiczka pośrednia, paprocie, ponikło wielołodygowe itd. Występują one głównie na torfowiskach. Ponadto występują rzadkie i chronione gatunki roślin np. wawrzynek wilczełyko, pióropusznik strusi, widłak cyprysowaty, podrzeń żebrowiec wilcza jagoda, widłaczek torfowy, goĽdzik pyszny, pełnik europejski, pokrzyk wilcza jagoda itd.




Pozostałość po drodze czołgowej


Bory obfitują w grzyby i jagody. Każdego roku korzystają z tego zbieracze runa leśnego. Faunę Borów stanowią sarny, jelenie, dziki, lisy, wydry, zające. Ponadto stanowią ostoję żmii zygzakowatej, wydry, popielicy, żółwia błotnego, ropuchy paskówki, bociana czarnego, puchacza, sóweczki, włochatki, lelka, dudka, cietrzewia i głuszca. Liczne stawy są siedliskiem ptactwa wodnego m. in. żurawia, łabędzia krzykliwego, bekasa itd. Występują także liczne ptaki drapieżne m. in. orzeł bielik, krogulec, jastrząb itd. W rzekach przepływających przez Bory występuje bogactwo ryb np. pstrągi potokowe, trocie wędrowne, lipienie, głowacice.